สศก. เปิดข้อมูล 2 อำเภอ “เถิง-แม่พริก” ในจังหวัดลำปาง แหล่งใหญ่ปลูกส้มเกลี้ยง จนกลายเป็นผลไม้ประจำถิ่น ที่ให้ผลตอบแทนสูงไร่ละเกือบหมื่นบาท คาดปีนี้มีพื้นที่ปลูก 1,118 ไร่ ให้ผลผลิตแล้ว  925 ไร่ รวมทั้งหมด 853,174 กิโลกรัม เผยมีเกษตรกรรวมกลุ่มเข้าโครงการระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่  207 ราย ในพื้นที่ 444 ไร่ ล่าสุดกำลังมุ่งยกระดับมาตรฐานการผลิต และพัฒนาสู่สินค้า GI ต่อไป

        นายพลเชษฐ์ ตราโช รองเลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยว่า ส้มเกลี้ยง เป็นผลไม้ที่ได้รับความนิยมของผู้บริโภคเพิ่มขึ้น เนื่องจากมีคุณค่าทางโภชนาการมากมาย ประกอบด้วยวิตามิน เกลือแร่ มากกว่าส้มชนิดอื่นๆ และมีรสชาติดี ให้ผลตอบแทนสูง คุ้มค่ากับการลงทุน จึงมีการส่งเสริมให้มีการผลิตและการบริหารจัดการเชิงการค้า อีกทั้งในปัจจุบันพื้นที่ในการปลูกส้มเกลี้ยงซึ่งส่วนใหญ่อยู่ที่ภาคเหนือ โดยเฉพาะจังหวัดลำปาง นับว่าเป็นแหล่งปลูกส้มเกลี้ยงที่สำคัญและมีชื่อเสียงมายาวนาน

        ประกอบกับทางจังหวัดได้ให้ความสำคัญโดยมีแนวทางส่งเสริมสร้างการรับรู้และส่งเสริมองค์ความรู้ด้านวิชาการต่างๆ เรื่องการปลูก การดูแลรักษา การตลาด และชี้ให้เห็นความสำคัญและคุณประโยชน์การอนุรักษ์พืชประจำท้องถิ่นให้คงอยู่ เพื่อพัฒนาสู่สินค้า GI ซึ่งสอดคล้องกับแผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ ประเด็น การเกษตร (พ.ศ.2561-2580) ที่ให้ความสำคัญเกี่ยวกับเกษตรอัตลักษณ์พื้นถิ่น รวมถึงเป็นการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต เพื่อให้ต้นทุนการผลิตลดลง ปรับปรุงคุณภาพผลผลิต เน้นการส่งเสริมตามข้อกำหนดการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี และให้แปลงส้มเกลี้ยงเป็นแปลงที่ได้มาตรฐาน ตามกระบวนการผลิตพืชอาหารที่ดีและปลอดภัยจากสารพิษ รวมทั้งส่งเสริมการรวมกลุ่มเกษตรกรแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม เช่น แยมส้มเกลี้ยง เครื่องสำอาง เป็นต้น

      นายพลเชษฐ์  กล่าวอีกว่า จากการพยากรณ์ของ สศก. ปี 2563 (ข้อมูล ณ พฤษภาคม 2563) คาดว่า ในพื้นที่จังหวัดลำปาง มีพื้นที่ปลูกส้มกลี้ยงเยืนต้นทั้งหมด 1,118 ไร่ ที่ให้ผลผลิตแล้ว จำนวน  925 ไร่ ได้ผลผลิตรวม 853,174 กิโลกรัม เฉลี่ยได้ผลผลิตไร่ละ  922 กิโลกรัม

      ด้านนายธวัชชัย เดชาเชษฐ์ ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 1 จังหวัดเชียงใหม่ (สศท.1) กล่าวเสริมว่า จากการลงพื้นที่ของ สศท.1 พบว่า แหล่งปลูกส้มเกลี้ยงที่สำคัญของจังหวัดลำปาง อยู่ในอำเภอเถิน และอำเภอแม่พริก ปัจจุบันเกษตรกรมีการรวมกลุ่มปลูกส้มเกลี้ยงอำเภอเถินภายใต้โครงการระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ เริ่มดำเนินการตั้งแต่ปี 2561 สมาชิกแปลงใหญ่ 207 ราย มีพื้นที่ จำนวน 444 ไร่ โดยส้มเกลี้ยงจะเริ่มให้ผลผลิตเมื่อมีอายุ 8 เดือน ระยะเวลาเก็บเกี่ยวอยู่ในช่วงเดือนกรกฎาคม – กันยายน  ผลผลิตเฉลี่ยอยู่ที่ 922 กิโลกรัม/ไร่ ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย 4,246 บาท/ไร่ ราคาที่เกษตรกรขายได้เฉลี่ย 15 บาท/กิโลกรัม (ราคา ณ พฤษภาคม 2563) ผลตอบแทนสุทธิ (กำไร) ประมาณไร่ละ 9,589 บาท

     ส่วนด้านการตลาดส้มเกลี้ยงของกลุ่มแปลงใหญ่ส้มเกลี้ยงอำเภอเถิน ส่วนใหญ่ผลผลิต 95% จำหน่ายให้กับพ่อค้าในพื้นที่และนอกพื้นที่ เช่น พ่อค้าจากตลาดไท กรุงเทพฯ และเชียงใหม่ ซึ่งจะมารับซื้อถึงพื้นที่ ที่เหลืออีก 5% ทางกลุ่มจะจำหน่ายเองในพื้นที่ โดยจำหน่ายบริเวณปั๊มน้ำมันเชลล์ ปั้มน้ำมันปตท. ร้านอาหารรสดัง และร้านโกแดง อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง ในรูปของผลสดและแปรรูปน้ำส้มเกลี้ยง อีกทั้งจำหน่ายให้กับสหกรณ์การเกษตรแม่พริก จำกัด ซึ่งเป็นผู้รวบรวมส่งให้กับบริษัท สยามแม็คโคร จำกัด (มหาชน) โดยบริษัทจะรับซื้อผลผลิตในช่วงเทศกาลสารทจีน (เดือนสิงหาคม) ประมาณ 800 กิโลกรัม ซึ่งจะเน้นผลผลิตที่มีคุณภาพ ผลต้องมีขนาดใหญ่ ผิวเกลี้ยงไม่ขรุขระ ไม่มีแมลงวันทองเจาะ

      หากเกษตรกรหรือท่านใดที่สนใจข้อมูลการผลิตและการตลาดส้มเกลี้ยงอำเภอเถิน สามารถสอบถามและขอคำปรึกษาได้ที่นางสายรุ้ง วงศ์ษา ประธานกลุ่มปลูกส้มเกลี้ยงอำเภอเถิน บ้านเลขที่ 136 หมู่ที่ 4 บ้านท่าหลวง ตำบลเถินบุรี อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง โทร. 08 7786 0041