สทนช.เตรียมความพร้อมจดทะเบียนองค์กรผู้ใช้น้ำ ยกระดับการมีส่วนร่วมบริหารจัดการทรัพยากรน้ำของประเทศ ตาม พ.ร.บ.ทรัพยากรน้ำ พ.ศ. 2561 หลังจากที่นายกรัฐมนตรี ได้ลงนามในกฎกระทรวงองค์กรผู้ใช้น้ำ พ.ศ. 2564 เรียบร้อยแล้ว รอเพียงลงประกาศในราชกิจจานุเบกษาเท่านั้น

      ดร.สมเกียรติ ประจำวงษ์ เลขาธิการสำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (สทนช.) เปิดเผยว่า พระราชบัญญัติทรัพยากรน้ำ พ.ศ. 2561  ที่มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 27 มกราคม 2562 มีวัตถุประสงค์ให้ทุกภาคส่วนร่วมบูรณาการขับเคลื่อนการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำได้อย่างสมดุล เป็นธรรม และยั่งยืน รวมทั้งสะท้อนกระบวนการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนอย่างแท้จริง แต่การที่จะขับเคลื่อนพระราชบัญญัติทรัพยากรน้ำให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์นั้น จำเป็นจะต้องมีกฎหมายลำดับรอง หรือกฎหมายลูก ช่วยสร้างกลไกการมีส่วนร่วมให้สามารถขับเคลื่อนการแก้ปัญหาด้านน้ำได้อย่างมีประสิทธิภาพ

      ในจำนวนกฎหมายรองทั้งหมด กฎกระทรวง องค์กรผู้ใช้น้ำ พ.ศ. 2564 เป็นหนึ่งในกฎหมายรองที่มีความสำคัญอย่างมาก จัดทำขึ้นตามหมวด 3 องค์กรบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ ที่ระบุไว้ว่า องค์กรในการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำของประเทศ มี 3 ระดับ คือ ระดับชาติ ได้แก่ คณะกรรมการทรัพยากรน้ำแห่งชาติ มีนายกรัฐมนตรีเป็นประธาน ระดับลุ่มน้ำ ได้แก่ คณะกรรมการลุ่มน้ำที่มีผู้ว่าราชการจังหวัดในเขตลุ่มน้ำที่ได้รับเลือกเป็นประธาน และระดับองค์กรผู้ใช้น้ำ ซึ่งเป็นการรวมตัวกันของกลุ่มบุคคล ได้แก่

      1.บุคคลธรรมดา 2.นิติบุคคล 3.ห้างหุ้นส่วนสามัญ ที่เป็นผู้ใช้น้ำบริเวณใกล้เคียงกันและอยู่ในเขตลุ่มน้ำเดียวกัน รวมตัวกันจดทะเบียนก่อตั้งองค์กรผู้ใช้น้ำ แต่ต้องมีจำนวนไม่น้อยกว่า 30 ราย และตั้งตัวแทน 1 คนทำหน้าที่รวบรวมเอกสารหลักฐานจดทะเบียนก่อตั้งองค์กรผู้ใช้น้ำทางออนไลน์ทาง Website : twuo.onwr.go.th อย่างไรก็ตาม เพื่อเป็นการอำนวยความสะดวกให้ประชาชน สทนช. เปิดจุดลงทะเบียนออนไลน์เพิ่มเติม ส่วนกลางที่สำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ อาคารจุฑามาศ เขตหลักสี่ กรุงเทพ ส่วนภูมิภาคที่สำนักงานของ สทนช. ภาค 1-4 จังหวัดลำปาง สระบุรี ขอนแก่น และสุราษฎร์ธานี 

     “การจัดตั้งองค์กรผู้ใช้น้ำ ถือเป็นมิติใหม่ของการสร้างเครือข่ายความร่วมมือทั้งในระดับพื้นที่ เพื่อให้ผู้ใช้น้ำ หน่วยงานภาครัฐ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและทุกภาคส่วน ได้มีส่วนร่วมในการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในพื้นที่ของตนเอง  ส่วนความร่วมมือในระดับลุ่มน้ำก็สามารถนำความคิดเห็นที่เกิดขึ้นในพื้นที่ สะท้อนผ่านคณะกรรมการลุ่มน้ำไปยังองค์กรระดับชาติ เพื่อนำกลับมาใช้ในการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในพื้นที่ได้เช่นกัน” เลขาธิการ สทนช. กล่าว

     ล่าสุดพลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ได้ลงนามในกฎกระทรวงองค์กรผู้ใช้น้ำ พ.ศ. 2564   แล้ว ขณะนี้อยู่ระหว่างเสนอลงประกาศในราชกิจจานุเบกษา โดยคาดว่าจะสามารถเริ่มบังคับใช้ได้ในช่วงประมาณปลายเดือนมกราคม 2564  ขณะนี้สทนช. อยู่ในระหว่างสร้างความรู้ความเข้าใจให้กับประชาชนเกี่ยวกับการจดทะเบียนก่อตั้งองค์กรผู้ใช้น้ำ และบทบาทขององค์กรผู้ใช้น้ำที่มีต่อการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำของประเทศ  

     ทั้งนี้ เมื่อร่างพระราชกฤษฎีกากำหนดลุ่มน้ำ พ.ศ……. ซึ่งเป็นกฎหมายรองอีกฉบับที่มีความสัมพันธ์กัน ประกาศในราชกิจจานุเบกษาแล้ว สทนช. จะดำเนินการรับสมัครจดทะเบียนองค์กรผู้ใช้น้ำทันที โดยองค์กรผู้ใช้น้ำจะเป็นฟันเฟืองสำคัญที่ช่วยสะท้อนการมีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาด้านน้ำในระดับพื้นที่ ช่วยให้การพัฒนาและบริหารจัดการทรัพยากรน้ำของประเทศครอบคลุมทุกมิติมากยิ่งขึ้น