โดย…บังดล คนเดิม
“ออดิบ” หรือ “คูน” เป็นพืชที่รับประทานได้ ทำอาหารได้หลายเมนู ทั้งกินดิบเป็นผักเหนาะกินส้มดำ จิ้มน้ำพริก น้ำบูดู ปลาร้าสับ ยำ หรือจะ แกงก็ได้โดยเฉพาะแกงส้มอร่อยมาก ถือเป็นผักพื้นบ้านที่ให้พลังงานต่ำ แต่อุดมด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์ ทั้งแคลเซียม ฟอสฟอรัส เหล็ก เบต้าแคโรทีน วิตามินบีหนึ่ง บีสอง บีสาม และวิตามินซี
แต่…สิ่งต้องระวังคือ “บอนไหรา” หรือ “โหรา” ลักษณะคล้ายกัน แต่ “ไหรา” มีพิษร้ายแรงกินแล้วมีอาการปวดท้อง อาเจียน เพราะมีสารพิษที่เรียกว่า “แคลเซียมออกซาเลท” (Calcium Oxalate) กินแล้วเกิดอาการ คันในปากหรือคอ หรืออาการผิดปกติอื่นที่รุนแรงเช่น แสบร้อน เพดานปากบวมพอง เป็นตุ่มน้ำใส ทำให้อาเจียนอาจทำตายได้ แต่เบื้องต้นให้ล้างปากโดยการดื่มน้ำตามมาก ๆ ก่อนไปพบแพทย์
“เกษตรทำกิน” ขอแนะนำที่เป็นข้อสังเกตุระหว่าง “ออดิบ” กับ “โหรา” คือ ‘ออดิบ‘ ใบจะเล็กกว่ามีสีเขียวอ่อน รูปทรงคล้ายลูกศร ก้านใบห่างขอบใบ ลำต้นยาวสีเขียวอ่อน สังมีแป้งเคลือบลำต้น ส่วน ‘บอนโหรา‘ หรือ “โหรา” ใบจะมีขนาดใหญ่กว่า สีเขียวเข้ม รูปทรงคล้ายตาลปัตร คือก้านใบจะชิดกับขอบใบ ลำต้นมีสีเขียวเข้ม เป็นต้น