กรมวิชาการเกษตร  กางแผนพิชิตโรคใบด่างมันสำปะหลัง  งัดโครงการวิจัยเร่งด่วนขีดเส้น 2 ปี  เน้นทดสอบและขยายผลศักยภาพการใช้แคลเซียมคาร์บอเนต สร้างความแข็งแรงให้มันสำปะหลังในพื้นที่การระบาด  ใช้พื้นที่ทดสอบ 150 ไร่ พร้อมเร่งรัดการผลิตท่อนพันธุ์มันสำปะหลังสะอาด พัฒนาเทคโนโลยีหุ่นยนต์และโดรนเกษตรสำหรับพ่นสารเคมีกำจัดแมลงหวี่ขาวยาสูบ ล่าสุดพบพื้นที่การระบาดใน 23 จังหวัด มีโคราช สระแก้ว และบุรีรัมย์ หนักสุด

       นายระพีภัทร์  จันทรศรีวงศ์  อธิบดีกรมวิชาการเกษตร  เปิดเผยว่า  ในช่วงระยะเวลาตั้งแต่เริ่มพบการระบาดโรคใบด่างมันสำปะหลังกรมวิชาการเกษตรซึ่งเป็นหน่วยงานดำเนินงานวิจัยด้านพืชได้ออกมาตรการแก้ไขปัญหาอย่างต่อเนื่อง โดยมาตรการด้านงานวิจัย ได้มีการพัฒนาปรับปรุงพันธุ์มันสำปะหลังต้านทานต่อโรคใบด่างมันสำปะหลัง การประเมินพันธุ์ทนทานต่อโรคใบด่างมันสำปะหลัง การผลักดันให้เกษตรกรใช้พันธุ์ทนทานและท่อนพันธุ์สะอาดเพื่อควบคุมการระบาดของโรคใบด่างมันสำปะหลัง  

        ปัจจุบันประเทศไทยยังไม่มีพันธุ์มันสำปะหลังที่ต้านทานต่อโรคใบด่างมันสำปะหลัง  โดยขณะนี้อยู่ในขั้นตอนกระบวนการปรับปรุงพันธุ์ระยะเริ่มต้น ซึ่งตลอดทั้งกระบวนการปรับปรุงพันธุ์ต้องใช้ระยะเวลาอย่างน้อย 6-7 ปี  ดังนั้นแนวทางที่จะสามารถช่วยแก้ปัญหาหรือบรรเทาผลกระทบจากการระบาดของโรคใบด่างมันสำปะหลังต่อระบบการผลิตมันสำปะหลังและอุตสาหกรรมต่อเนื่องได้ในปัจจุบันจะต้องประกอบด้วยวิธีการต่าง ๆ อย่างผสมผสาน และดำเนินการอย่างเป็นระบบ

นายระพีภัทร์ กล่าวว่า จากการประชุมคณะกรรมการนโยบายและบริหารจัดการมันสำปะหลัง สภาเกษตรกรแห่งชาติได้เสนอขอให้กรมวิชาการเกษตรดำเนินงานวิจัยเร่งด่วนเพื่อยืนยันข้อมูลทางวิชาการเรื่องศักยภาพการใช้แคลเซียมคาร์บอเนต สร้างความแข็งแรงให้แก่มันสำปะหลังซึ่งได้รับผลกระทบหรือได้รับความเสียหายจากการเกิดโรคใบด่างมันสำปะหลัง

       ทั้งนี้ในที่ประชุมมีมติเห็นชอบให้กรมวิชาการเกษตรจัดทำแผนโครงการวิจัยพัฒนาเร่งด่วนเพื่อแก้ไขปัญหาโรคใบด่างมันสำปะหลัง  ระยะเวลาดำเนินการวิจัย 2 ปี  ซึ่งกรมวิชาการเกษตรได้จัดทำแผนการดำเนินงานโครงการวิจัยพัฒนาเร่งด่วนเพื่อแก้ไขปัญหาการระบาดของโรคใบด่างมันสำปะหลัง ใน 23 จังหวัด โดยมุ่งเน้นการวิจัยดังนี้

1. การทดสอบและขยายผลศักยภาพการใช้แคลเซียมคาร์บอเนตในพื้นที่การระบาดของโรคใบด่างมันสำปะหลัง รวมพื้นที่ทดสอบ 150 ไร่

2. การวิจัยพัฒนาเทคโนโลยีการสร้างความแข็งแรงให้มันสำปะหลังในพื้นที่ระบาดโรคใบด่างมันสำปะหลัง เป็นการวิจัยการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตมันสำปะหลังโดยการใช้แคลเซียมคาร์บอเนต กรดซาลิไซลิค สารปรับปรุงดิน และปุ๋ยชีวภาพ PGPR ในสภาพพื้นที่การระบาดของโรคใบด่างมันสำปะหลัง เพื่อลดความเสียหายที่จะเกิดขึ้นต่อเกษตรกรและอุตสาหกรรมผลิตภัณฑ์มันสำปะหลังไทยเมื่อเกิดการระบาดของโรคใบด่างมันสำปะหลัง

3. การวิจัยพัฒนาสนับสนุนการแก้ไขปัญหาโรคใบด่างมันสำปะหลัง ประกอบด้วย 3 ส่วน ได้แก่ การวิจัยเร่งรัดการผลิตท่อนพันธุ์มันสำปะหลังสะอาด เพื่อเป็น Clean Buffer Stock ในระบบการผลิตมันสำปะหลังของประเทศ การพัฒนาเทคโนโลยีหุ่นยนต์และโดรนเกษตรสำหรับพ่นสารเคมีกำจัดแมลงหวี่ขาวยาสูบอย่างมีประสิทธิภาพ สามารถลดปริมาณการใช้สารเคมีได้  และการประเมินความทนทานของพันธุ์มันสำปะหลังและสายพันธุ์ก้าวหน้า  สำหรับแนะนำส่งเสริมเป็นทางเลือกให้เกษตรกรในพื้นที่ที่มีการระบาด

อย่างไรก็ตาม โรคใบด่างมันสำปะหลังเกิดจากเชื้อสาเหตุ Sri-Lankan Cassava Mosaic Virus มีรายงานการระบาดครั้งแรก เมื่อวันที่ 18 สิงหาคม 2562 พื้นที่ 45,400 ไร่ ใน 11 จังหวัด เนื่องจากเชื้อสาเหตุสามารถติดไปกับท่อนพันธุ์มันสำปะหลังได้จึงแพร่กระจายเมื่อนำท่อนพันธุ์ที่เป็นโรคไปปลูกต่อ   ประกอบกับประเทศไทยมีแมลงพาหะ คือ แมลงหวี่ขาวยาสูบจึงทำให้การการระบาดแพร่ขยายเป็นวงกว้าง  

      ในปีการเพาะปลูก 2564/65 พบรายงานการระบาดสูงสุด (ข้อมูล ณ วันที่ 2 กันยายน 2564) ประมาณ 328,533 ไร่ โดยจังหวัดที่มีการระบาดสูงสุด 3 อันดับแรก คือ นครราชสีมา สระแก้ว และบุรีรัมย์