นางสาวมนัญญา  ไทยเศรษฐ์  รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยว่า ได้สั่งให้กรมวิชาการเกษตร ยกระดับมาตรการควบคุมการนำเข้าพืชและผลิตภัณฑ์ ที่มีการแจ้งขออนุญาตนำเข้าผ่านทางด่านตรวจพืชของกรมวิชาการเกษตร รวมถึง ป้องกันและเฝ้าระวังการลักลอบนำเข้า ซึ่งก่อให้เกิดความเสียหายต่อระบบการผลิตในแปลงของเกษตรกร ปริมาณผลผลิต และกระทบต่อระบบการตลาดสินค้าเกษตรไทย จึงให้ด่านตรวจพืชของกรมวิชาการเกษตรตรวจสอบการนำเข้าพืชและผลิตภัณฑ์อย่างเข้มงวด และต้องทำงานบูรณาการกับทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง

ด้านนายระพีภัทร์  จันทรศรีวงศ์ อธิบดีกรมวิชาการเกษตร เปิดเผยว่า เมื่อวันที่ 31 มกราคม 2566 ได้ลงพื้นที่ ณ ด่านตรวจพืชท่าเรือแหลมฉบัง อ. ศรีราชา จังหวัดชลบุรี ร่วมกับผู้อำนวยการสำนักควบคุมพืชและวัสดุการเกษตร หัวหน้าด่านตรวจพืชท่าเรือกรุงเทพ และด่านตรวจพืชท่าเรือแหลมฉบัง เพื่อติดตามการปฏิบัติงานการตรวจสอบการนำเข้าสินค้าพืชและผลิตภัณฑ์ ตามนโยบายของรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์  พืชและผลิตภัณฑ์ ที่มีความเสี่ยงของโรค แมลงศัตรูพืช ที่มีความเสียงสูง ต้องผ่านการวิเคราะห์ความเสี่ยงศัตรูพืช และต้องปฏิบัติตามพระราชบัญญัติกักพืช พ.ศ. 2507 และที่แก้ไขเพิ่มเติม รวมถึงประกาศที่เกี่ยวกับการนำเข้า ของกรมวิชาการเกษตร

ปี 2565 ประเทศไทยมีปริมาณการนำเข้าสินค้าเกษตรและผลิตภัณฑ์  รวมทั้งหมด 438,095  ชิปเมนท์ มูลค่าการนำเข้าประมาณ 777,995.010 ล้านบาท กลุ่ม 3 ลำดับแรกที่มีมูลค่าการนำเข้ามากที่สุด ได้แก่ เมล็ดถั่วเหลือง กากข้าวโพด ข้าวสาลี  นอกจากสินค้ากลุ่มนี้แล้วการนำเข้ายังมีกลุ่มสินค้าที่มีความเสี่ยงกับราคาผลิตของเกษตร เช่น การนำเข้ามะพร้าว ซึ่งเป็นสินค้าควบคุมตามกฎหมายที่กระทรวงพาณิชย์กำกับดูแล  ได้กำหนดด่านนำเข้าเพียง 2 ด่าน คือ ด่านศุลกากรท่าเรือแหลมฉบัง และด่านศุลกากรท่าเรือกรุงเทพ โดยใน ปี 2564 มีการนำเข้ารวมประมาณ 139,653 ตัน 1,370 ชิปเมนท์ มูลค่าประมาณ 1,394 ล้านบาท แยกเป็น เวียดนาม 49,042 ตัน 459 ชิปเมนท์ มูลค่า 468 ล้านบาท จากอินโดนีเซีย 90,611 ตัน 911 ชิปเมนท์ มูลค่า 926 ล้านบาท

อธิบดีกรมวิชาการเกษตร  กล่าวว่า  ได้มอบนโยบายโดยกำชับให้เจ้าหน้าที่ด่านตรวจพืช เข้มงวดในการปฏิบัติหน้าที่ควบคุมการนำเข้าสินค้าเกษตรตามนโยบายของรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์  โดยเฉพาะกลุ่มสินค้าควบคุม มีความเสี่ยงจะกระทบกับเกษตรกร ระบบการผลิตพืช  และสิ่งแวดล้อมในประเทศไทย โดยด่านตรวจพืชของกรมวิชาการเกษตรต้องเข้มงวด กับการสำแดงเอกสารตรงตามรายการสินค้าที่ตรวจปล่อย ตามเงื่อนไขการอนุญาตนำเข้า (License per Invoice) เช่น มะพร้าว หอม กระเทียม เป็นกลุ่มสินค้าควบคุม มีความสำคัญทางเศรษฐกิจของประเทศไทย  ดังนั้นทุกด่านตรวจพืชต้องเข้มงวดในการควบคุมการนำเข้าภายใต้กฎหมายที่กรมวิชาการเกษตรกำกับดูแล เพื่อป้องกันการลักลอบ และการสำแดงเท็จ ซึ่งอาจส่งผลต่อราคาผลผลิตของเกษตรกรภายในประเทศ

พร้อมกันนี้นายตรวจพืชต้องปฏิบัติหน้าที่ตามเงื่อนไขการนำเข้า ในคู่มือมาตรฐานการปฏิบัติงาน พระราชบัญญัติกักพืช พ.ศ. 2507 และที่แก้ไขเพิ่มเติม อย่างเคร่งครัด เต็มความสามารถ รวมถึงการเพิ่มความสามารถของพนักงานเจ้าหน้าที่ในการตรวจสอบและรับรองสุขอนามัยพืช เช่น ฝึกอบรม และประสานงานร่วมกับหน่วยงานตรวจร่วมกับหน่วยงานศุลกากรอย่างใกล้ชิด ต้องแลกเปลี่ยนข้อมูลใบอนุญาตผ่านระบบ NSW เฝ้าระวังการลักลอบนำเข้า เพื่อป้องกัน ควบคุม เฝ้าระวัง โรค และศัตรูพืชที่อาจจะติดมาก่อให้เกิดการแพร่ระบาดของศัตรูพืชร้ายแรง ตลอดจนสร้างความเสียหายแก่พืชเศรษฐกิจ และระบบการผลิตพืชของประเทศไทย