สุดสาคร ภัทรกุลนิษฐ์
โรคไหม้ระบาดระบาดหนักในนาข้าว 2 จังหวัด “สุรินทร์-ศรีษะเกษ” กรมการข้าวสั่งด่วนให้เจ้าหน้าที่เร่งเยียวยาชาวนาที่ได้รับผลกระทบ แนะทุกหน่วยงานที่เกี่ยวทั้งส่วนกลางและภูมิภาคต้องทำงานอย่างบูรณาการ ชี้สาเหตุเกิดเชื้อรา พบทุกภาคของประเทศไทย ทั้งข้าวนาสวนและข้าวไร่ฤดูการทำนา ลักษณะอาการใบมีแผลจุดสีน้ำตาลคล้ายรูปตามีสีเทาอยู่ตรงกลาง 2-5 x 10-15 มิลลิเมตร ชี้ถ้าโรครุนแรงคล้ายถูกไฟไหม้ ทำให้รวงข้าวร่วงหล่นเสียหายหนัก
นายสุดสาคร ภัทรกุลนิษฐ์ อธิบดีกรมการข้าว เปิดเผยว่า จากสถานการณ์ที่ได้เกิดโรคไหม้ระบาดในพื้นที่จังหวัดสุรินทร์ และจังหวัดศรีษะเกษนั้น พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี นายประภัตรโพธสุธน รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และกรมการข้าวได้มีความห่วงใยชาวนา โดยเตรียมการอย่างเร่งด่วน เพื่อให้การช่วยเหลือ โดยให้เจ้าหน้าที่ ที่เกี่ยวข้อง ทั้งส่วนกลางและส่วนภูมิภาค หาแนวทางช่วยเหลืออย่างเร่งด่วนและประสานหน่วยงานในพื้นที่ เพื่อเป็นการทำงานแบบบูรณาการ และขอความร่วมมือหน่วยงานในพื้นที่ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ผู้ว่าราชการจังหวัด เกษตรและสหกรณ์จังหวัด และเกษตรจังหวัด ซึ่งจากการทำงานในครั้งนี้ คาดว่าจะช่วยแบ่งเบาความเดือดร้อน ให้แก่ชาวนาที่ได้รับผลกระทบจากการระบาดของโรคไหม้ในครั้งนี้ได้
สำหรับโรคไหม้สาเหตุเกิดจากเชื้อรา พบทุกภาคของประเทศไทย ในสภาพข้าวนาสวนและข้าวไร่ ทั้งฤดูนาปีและฤดูนาปรัง ลักษณะอาการที่พบในต้นข้าวระยะต่าง ๆ มี ดังนี้ระยะกล้า ใบมีแผลจุดสีน้ำตาลคล้ายรูปตามีสีเทาอยู่ตรงกลางแผล ความกว้างของแผลประมาณ 2-5 มิลลิเมตร และความยาวประมาณ 10-15 มิลลิเมตร แผลสามารถขยายลุกลามและกระจายทั่วบริเวณใบ ถ้าโรครุนแรงกล้าข้าวจะแห้งฟุบตายอาการคล้ายถูกไฟไหม้ ระยะแตกกอ อาการพบได้ที่ใบ ข้อต่อของใบ และข้อต่อของลําต้น ขนาดแผลจะใหญ่กว่าที่พบในระยะกล้าแผลลุกลามติดต่อกันได้ที่บริเวณข้อต่อ ใบจะมีลักษณะแผลช้ำสีน้ำตาลดำ และมักหลุดจากกาบใบเสมอระยะออกรวง เรียกว่าโรคไหม้คอรวง ข้าวที่เพิ่งจะเริ่มให้รวงเมื่อถูกเชื้อราเข้าทําลายเมล็ดจะลีบหมด แต่ถ้าเป็นโรคตอนรวงข้าวแก่ใกล้เก็บเกี่ยวจะปรากฏรอยแผลช้ำสีน้ำตาลที่บริเวณคอรวงทำให้เปราะหักง่าย รวงข้าวร่วงหล่นเสียหายมาก
การแพร่ระบาดจะพบโรคไหม้ระบาดในแปลงที่ต้นข้าวหนาแน่นทำให้อับลม ถ้าใส่ปุ๋ยไนโตรเจนสูง มีสภาพแห้งในตอนกลางวันและชื้นจัดในตอนกลางคืน น้ำค้างยาวนานถึงตอนสายราว 9 โมง อากาศค่อนข้างเย็นอุณหภูมิประมาณ 22-25 องศาเซลเซียสความชื้นสัมพันธ์สูงมากกว่า 85 เปอร์เซ็นต์ และลมพัดแรงจะช่วยให้โรคแพร่กระจายได้ดี
ลักษณะโรคไหม้
การป้องกันกำจัดมีดังนี้ 1. ในกรณีที่พบโรคไหม้มีอาการรุนแรง หรือพบพื้นที่ใบเสียหายจากการเป็นโรคถึง 10 เปอร์เซ็นต์ ในข้าวระยะกล้าถึงแตกกอเต็มที่ และ 5 เปอร์เซ็นต์ ในข้าวระยะตั้งท้อง หรือพบแผลโรคไหม้ที่ใบธง ควรใช้สารป้องกันกําจัดโรคพืช เช่น ไตรไซคลาโซล ไอโซโปรไธโอเลน (ควรใช้เฉพาะในระยะกล้าถึงแตกกอ) ตามอัตราที่ระบุ2. ในฤดูกาลต่อไป ควรปฏิบัติดังนี้
1)ใช้ข้าวพันธุ์ค่อนข้างต้านทานโรคได้แก่ 1)ภาคกลาง เช่น สุพรรณบุรี 1 สุพรรณบุรี 60 ชัยนาท 1 ปราจีนบุรี 1 พลายงาม และข้าวเจ้าหอมพิษณุโลก 1 เป็นนต้น2)ภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เช่น ข้าวเจ้าหอมพิษณุโลก 1 สุรินทร์ 1 เหนียวอุบล 2 สันปาตอง 1 หางยี 71 กู้เมืองหลวง ขาวโป่งไคร้น้ํารู และ กข33 เป็นต้น3)ภาคใต้ เช่น ดอกพะยอม และ กข55 เป็นต้นส่วนข้อควรระวัง คือ ข้าวพันธุ์สุพรรณบุรี 1 สุพรรณบุรี 60 และชัยนาท 1 ที่ปลูกในภาคเหนือตอนล่างพบว่าแสดงอาการรุนแรงในบางพื้นที่และบางปี โดยเฉพาะเมื่อสภาพแวดล้อมเอื้ออํานวย เช่น ฝนพรำ มีหมอก น้ำค้างจัดอากาศเย็น ใส่ปุ๋ยมากเกินความจําเป็นน หรือเป็นดินหลังน้ำท่วม เป็นต้น
2)หว่านเมล็ดพันธุ์ในอัตราที่เหมาะสม คือ 15-20 กิโลกรัมต่อไร่ ควรแบ่งแปลงให้มีการระบายอากาศที่ดี และไม่ควรใส่ปุ๋ยไนโตรเจนสูงเกินไป ถ้าสูงถึง 50 กิโลกรัมต่อไร่ โรคไหม้จะพัฒนาอย่างรวดเร็ว 3)คลุกเมล็ดพันธุ์ด้วยสารป้องกันกําจัดเชื้อรา เช่น ไตรไซคลาโซล คาซูกาไมซิน ตามอัตราที่ระบุ