โดย…ดร.นิพนธ์ เอี่ยมสุภาษิต

     กลุ่มนักศึกษาจากมหาวิทยาลัยไลเดน (Leiden University)ในเนเธอร์แลนด์ ได้พัฒนา “Lock” เพื่อลดโอกาสที่สิ่งมีชีวิตดัดแปลงพันธุกรรม จะกลายเป็นสิ่งมีชีวิตที่รุกราน (invasive species) เมื่อถูกปลดปล่อยออกสู่สิ่งแวดล้อม

    เทคโนโลยีนี้ได้ถูกส่งเข้าแข่งขันในรายการ iGEM ซึ่งเป็นการแข่งขันด้าน Synthetic Biology (ชีววิทยาสังเคราะห์) ในปีนี้

     Double Plasmid Lock (DOPL LOCK) ถูกสร้างขึ้นด้วยแนวคิดในการกระจายสารพันธุกรรมจากสิ่งมีชีวิตอื่นของ GMO ระหว่างพลาสมิดของ DNA แยกกันสองตัว พลาสมิดแต่ละตัวมีสารพิษของตัวเองโดยแต่ละตัวมีสารต้านพิษของอีกตัวหนึ่ง

     นักศึกษาเหล่านี้ อธิบายว่า สิ่งนี้จะช่วยให้มั่นใจได้ว่า เซลล์จะมีชีวิตอยู่ได้ก็ต่อเมื่อพลาสมิดทั้งสองตัวอยู่ด้วยกันและไม่สามารถถ่ายโอนพลาสมิดแต่ละตัวไปยังแบคทีเรียอื่นได้

       โดยสรุป พลาสมิดตัวหนึ่งไม่สามารถอยู่รอดได้หากไม่มีอีกตัวหนึ่ง และจะทำหน้าที่เป็น “ตัว lock” ที่จะทำให้ GMOs ไม่สามารถเอาชนะสิ่งมีชีวิตอื่นๆ ในสภาพแวดล้อมเปิดได้

        วัตถุประสงค์นี้ คือเพื่อให้นักวิจัยใช้ประโยชน์จากการดัดแปลงพันธุกรรมอย่างปลอดภัยโดยไม่ทำให้กลายเป็นสายพันธุ์ที่รุกราน

       ครับ หนึ่งในข้อโต้แย้งจากกลุ่มต่อต้านว่า สิ่งมีชีวิตดัดแปลงพันธุ์กรรมเมื่อถูกปลดปล่อยสู่สิ่งแวดล้อม อาจกลายเป็นสายพันธุ์ที่รุกราน นำไปสู่แนวคิดของนักศึกษา ที่พัฒนาเทคนิคที่เรียกว่า DOPL LOCK

      อ่านเพิ่มเติมได้ที่ https://www.universiteitleiden.nl/en/news/2021/09/a-lock-to-make-genetic-modification-safer