นายรพีภัทร์ จันทรศรีวงศ์ อธิบดีกรมวิชาการเกษตร เปิดเผยว่า กล้วยไม้ สกุลสปาโทกลอสทิส หรือ เอื้องใบหมาก เป็นกล้วยไม้ดินที่นิยมปลูกเลี้ยงกันทั่วไป มีหลายสายพันธุ์และสีสันหลากหลาย สามารถปลูกได้ดีเกือบทุกสภาพแวดล้อม ในประเทศไทยนิยมปลูกเป็นไม้กระถางและไม้ประดับสวน เนื่องจากปลูกเลี้ยงดูแลรักษาค่อนข้างง่าย ดอกมีความสวยงามสะดุดตา และอายุใช้งานยาวนาน อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันกล้วยไม้สปาโทกลอสทิสมีแนวโน้มพัฒนาเพื่อการส่งออกได้ทั้งในรูปของหัวพันธุ์และไม้กระถาง

                                                            รพีภัทร์ จันทรศรีวงศ์ 

ทางศูนย์วิจัยพืชสวนเชียงราย สถาบันวิจัยพืชสวน กรมวิชาการเกษตร จึงพัฒนาสายพันธุ์ใหม่เพื่อใช้ประโยชน์เป็นไม้กระถางขนาดเล็กและขนาดกลาง รวมทั้งมีรูปทรง ขนาดและสีของดอกตรงตามความต้องการของตลาดโดยดำเนินการตามขั้นตอนการปรับปรุงพันธุ์จนได้กล้วยไม้กล้วยไม้สปาโทกลอสทิสสายพันธุ์ใหม่จำนวน 2 พันธุ์ ผ่านการพิจารณาจากคณะกรรมการวิจัยปรับปรุงพันธุ์พืช กรมวิชาการเกษตรเป็นพันธุ์แนะนำเมื่อวันที่ 26 สิงหาคม 2568 โดยใช้ชื่อกล้วยไม้ 2 พันธุ์ใหม่นี้ว่า กล้วยไม้ดินใบหมากพันธุ์ กวก. เชียงราย 1 และ กล้วยไม้ดินใบหมากพันธุ์ กวก. เชียงราย 2

กล้วยไม้ดินใบหมากพันธุ์ กวก. เชียงราย 1 เป็นสายพันธุ์ที่คัดเลือกจากลูกผสมระหว่างแม่พันธุ์ Spa-48-03 กับพ่อพันธุ์ Spa-48-01 ปลูกเปรียบเทียบพันธุ์กับพันธุ์การค้า ได้แก่ พราวชมพู และม่วงทองผาภูมิ ร่วมกับการทดสอบความพึงพอใจของผู้บริโภค พบว่า ผู้บริโภคให้ความพึงพอใจกล้วยไม้ดินใบหมากพันธุ์ กวก. เชียงราย 1 เป็นลำดับที่ 1 เนื่องจากกล้วยไม้ดินใบหมากพันธุ์ กวก. เชียงราย 1 มีลักษณะเด่นต้นกะทัดรัด การจัดเรียงตัวของใบรูปร่างสวยงามเป็นระเบียบ แตกกอดี ออกดอกเร็ว ดอกเป็นกระจุกอยู่ที่ปลายช่อ กลีบดอกสีม่วงเข้ม ก้านช่อดอกตั้งตรงและแข็งแรง และมีจำนวนดอกมากกว่าพันธุ์พราวชมพูและม่วงทองผาภูมิ

 โดยกล้วยไม้ดินใบหมากพันธุ์ กวก. เชียงราย 1 มีอายุดอกแรกบาน 93 วัน ออกดอกเร็วกว่าพันธุ์พราวชมพูซึ่งมีอายุดอกแรกบาน 143 วัน และพันธุ์ม่วงทองผาภูมิซึ่งมีอายุดอกแรกบาน 166 วัน รวมทั้งกล้วยไม้ดินใบหมากพันธุ์ กวก. เชียงราย 1 ยังมีจำนวนดอกต่อช่อ 44.00 ดอก จำนวนช่อดอกต่อกระถาง 4.50 ช่อ มีความยาวช่อดอก 22.03 เซนติเมตร ช่อดอกสั้นจึงเหมาะสำหรับผลิตไม้กระถางขนาดเล็ก

 สำหรับกล้วยไม้ดินใบหมากพันธุ์ กวก. เชียงราย 2 เป็นสายพันธุ์ที่คัดเลือกจากลูกผสมระหว่างแม่พันธุ์ Spa-48-07 กับพ่อพันธุ์ S. kimbaliana ปลูกเปรียบเทียบกับพันธุ์การค้า ได้แก่ พราวชมพู และพันธุ์ม่วงทองผาภูมิ ร่วมกับการทดสอบความพึงพอใจของผู้บริโภค พบว่า กล้วยไม้ดินใบหมากพันธุ์ กวก. เชียงราย 2  แตกกอดี  ออกดอกเร็ว ดอกเป็นกระจุกอยู่ที่ปลายช่อ กลีบดอกสีส้มออกชมพู ช่อดอกอยู่เหนือทรงพุ่ม ก้านช่อดอกตั้งตรงและแข็งแรง ใบเรียงตัวสวยงาม จำนวนดอกมากกว่าพันธุ์พราวชมพูและพันธุ์ม่วงทองผาภูมิโดยมีอายุดอกแรกบาน 102 วัน จำนวนดอกต่อช่อ 39.90 ดอกจำนวนช่อดอกต่อกระถาง 4.19 ช่อ  มีความยาวช่อดอก 36.45 เซนติเมตร จึงเหมาะสำหรับผลิตไม้กระถางขนาดกลาง

     “จากลักษณะเด่นของกล้วยไม้ดินใบหมากพันธุ์ กวก. เชียงราย 1 และ กล้วยไม้ดินใบหมากพันธุ์ กวก. เชียงราย 2 ซึ่งออกดอกเร็วกว่าพันธุ์การค้าจึงช่วยลดค่าใช้จ่ายในการดูแลรักษาและยังทำให้สามารถจำหน่ายได้เร็ว ปัจจุบัน ศูนย์วิจัยพืชสวนเชียงราย ได้เตรียมความพร้อมของพันธุ์เพื่อรองรับความต้องการของเกษตรกรโดยทำการขยายต้นพันธุ์ลงในกระถางขนาด 4 นิ้ว จำนวน 1,000 กระถาง หรือประมาณ 5,000 – 6,000 หัว เกษตรกรหรือผู้ที่สนใจกล้วยไม้พันธุ์ใหม่ทั้ง 2 พันธุ์ สามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ศูนย์วิจัยพืชสวนเชียงราย โทรศัพท์ 053-170101 , 053-170102” อธิบดีกรมวิชาการเกษตร กล่าว