กรมพัฒนาที่ดิน หนุนเกษตรกร “ปลูกหญ้าแฝก” ฟื้นฟูดินเสริมศักยภาพกักเก็บน้ำ ปลูกพืชหลากหลาย สร้างรายได้ยั่งยืน  

กรมพัฒนาที่ดิน ขับเคลื่อนนโยบายฯ ส่งเสริมเกษตรกรปลูกหญ้าแฝก เพื่อการอนุรักษ์ดินและน้ำตามแนวพระราชดำริ เพิ่มความมั่นคงให้กับริมตลิ่ง แหล่งน้ำ ป้องกันการชะล้างพังทลายของดิน

ดร.ทวีศักดิ์ ธนเดโชพล อธิบดีกรมพัฒนาที่ดิน กล่าวว่า กรมพัฒนาที่ดิน เป็นหน่วยงานดำเนินการ ศึกษาวิจัยและรณรงค์การใช้หญ้าแฝกเพื่อการอนุรักษ์ดินและน้ำ ป้องกันการชะล้างพังทลายของดิน ตามแนวพระราชดำริของในหลวงรัชกาลที่ 9 ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2536 จนถึงปัจจุบัน มากกว่า 7,200 ล้านกล้า ครอบคลุมพื้นที่กว่า 18 ล้านไร่ ทั่วประเทศไทย รวมถึงการสนับสนุนปัจจัยการผลิตและส่งเสริมกิจกรรมการปลูกหญ้าแฝกให้กับเกษตรกร ซึ่งหญ้าแฝกมีระบบรากยาว สานกันแน่น โอบดิน อุ้มน้ำ ช่วยดักตะกอนดิน ช่วยชะลอความเร็วของน้ำ เป็นที่อาศัยของจุลินทรีย์ มีความคงทน ปลูกง่าย ดูแลไม่ยุ่งยาก

                                                                     ดร.ทวีศักดิ์ ธนเดโชพล

ดร.ทวีศักดิ์ กล่าวต่อว่า กรมพัฒนาที่ดิน ได้นำการส่งเสริมปลูกหญ้าแฝก เข้าไปอยู่ในกิจกรรม โครงการสำคัญต่าง ๆ อย่างต่อเนื่อง ตัวอย่างเช่นในพื้นที่จังหวัดพิษณุโลก กรมฯ ได้ขยายผลความสำเร็จจากการดำเนินงานปรับเปลี่ยนพื้นที่ทำการเกษตรของนางธนัชกร กอมาตย์ และนายตฤณ กอมาตย์ หมู่ที่ 3 บ้านไร่บึงถัง ตำบลดอนทอง อำเภอเมืองพิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก พื้นที่ทั้งหมด 5 ไร่ เดิมประสบปัญหาน้ำไม่เพียงพอต่อการเกษตร ดินแห้งแข็งและแน่นทึบ ดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่ำ ไม่สามารถปลูกพืชได้ จึงเข้าร่วมโครงการ 1 ตำบล 1 กลุ่มเกษตรทฤษฎีใหม่

เมื่อปี พ.ศ.2564 พื้นที่เข้าร่วมโครงการ จำนวน 5 ไร่ มีการขุดสระเก็บน้ำขนาด 3,500 ลูกบาศก์เมตร ความกว้าง 30 เมตร ความยาว 48 เมตร ความลึก 5 เมตร และสถานีพัฒนาที่ดินพิษณุโลก สำนักงานพัฒนาที่ดินเขต 8 ได้เข้ามาส่งเสริมการปลูกหญ้าแฝกเพื่อป้องกันการชะล้างพังทลายของดินบริเวณรอบของขอบสระเพื่อกรองตะกอนดิน เพื่อให้สระสามารถกักเก็บน้ำได้ดี

หลังจากเข้าร่วมโครงการและได้รับคำแนะนำจากสถานีพัฒนาที่ดินพิษณุโลก ทำให้พื้นที่ของเกษตรกรมีแหล่งน้ำเพียงพอสำหรับทำการเกษตร สามารถปลูกพืชหลากหลายได้อย่างเหมาะสม ประโยชน์ของรากหญ้าแฝกที่แผ่กระจายในดินช่วยดูดซับและกักเก็บน้ำ ทำให้ดินมีความชุ่มชื้น ทำให้ดินโปร่ง ร่วนซุย ดินมีความอุดมสมบูรณ์เหมาะสำหรับการเพาะปลูกพืช พืชเจริญเติบโตได้ดี ระบายน้ำได้ดีขึ้น และมีการนำใบหญ้าแฝกมาคลุมดิน ผลิตปุ๋ยหมัก ช่วยเพิ่มอินทรียวัตถุในดิน ลดต้นทุนการผลิต

นอกจากนี้ยังมีการนำหญ้าแฝกไปใช้ประโยชน์อื่น ๆ เช่น ใช้มุงหลังคา ช่วยสร้างรายได้เพิ่มขึ้น เป็นต้นแบบให้แก่เกษตรกรที่สนใจมาศึกษาดูงาน ทั้งนี้ การปลูกหญ้าแฝก ไม่เพียงช่วยป้องกันชะล้างพังทลายของดิน แต่ยังฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติ รักษาคุณภาพดินและน้ำ สร้างความสมดุลให้กับสิ่งแวดล้อมและการเกษตรอย่างยั่งยืน ผู้สนใจสามารถติดต่อขอรับกล้าหญ้าแฝก พร้อมคำแนะนำ การปลูก การดูแลรักษา และความรู้เกี่ยวกับประโยชน์ของหญ้าแฝกตามหลักวิชาการ ได้ที่สถานีพัฒนาที่ดินจังหวัดทั่วประเทศ หรือ สำนักงานพัฒนาที่ดินเขต ใกล้บ้าน หรือผ่านระบบ e-Service LDD บนเว็บไซต์กรมพัฒนาที่ดิน