โดย…นายสวีสอง

          ย้อนไปเมื่อกว่า 80 ปีก่อนโน้น หมู่บ้านดงบัง ต.ดงขี้เหล็ก อ.เมือง จ.ปราจีนบุรี เป็นผืนป่าขนาดใหญ่ชาวบ้านส่วนใหญ่ทำนา ปลูกไผ่ตง มาแปรรูปเป็นหน่อไม้ดอง ตอนหนังราคาไม่ได้จึงหันมาทำสวนไม้ดอกไม้ประดับ และได้มีการรวมตัวตั้ง“กลุ่มเกษตรกรดงขี้เหล็ก ” ขึ้นมาในปี.2517 แต่ด้วยชาวชุมชนอยู่กับพรรณพืชนานาชนิด ทำให้คนชุมชนดงบังมีองค์ความรู้เรื่องสมุนไพร ยาพื้นบ้าน ประกอบกับได้รับการสนับสนุนเรื่องสมุนไพรจากโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร ที่เป็นโรงพยาบาลนำร่องเรื่องการแพทย์ทางเลือกและ การนำสมุนไพรมาใช้เป็นยารักษาโรคต่างๆ

        ในที่สุดในปี พ.ศ.2543 ไม้ดอก ไม้ประดับตกต่ำ ชาวชุมชนบ้านดงบังจึงได้ก่อตั้ง “ กลุ่มสมุนไพรบ้านดงบัง ” โดยมี นายสมัย คุณสุข เป็นผู้ก่อตั้ง และประธานกลุ่มสมุนไพรบ้านดงบังเป็นคนแรก  เพื่อพัฒนาการเกษตรแบบยั่งยืนโดยใช้เกษตรอินทรีย์มาถึงวันนี้ กลายเป็นแหล่งผลิตพืชสมุนไพรเน้นเกษตรอินทรีย์ที่เป็นแหล่งใหญ่ ที่สุดในประเทศไทยที่มีการกระบวนการจัดการ การปลูก ผลผลิต การกระจายรายได้ การจัดทำระบบบัญชี โดยมุ่งเน้นผลผลิตที่มีคุณภาพ เป็นแหล่งวัตถุดิบสมุนไพรเกษตรอินทรีย์ระดับมาตรฐานสากลอีกด้วย

        สมุนไพรที่ปลูกในชุมชนดงบัง ส่งโรงพยาบาลเจ้าพนะยาอภัยภูเบศรราว รวม 25 ชนิด จากสมุนไพรที่เกษตรกรปลุกกว่า 100  ชนิด ที่ส่งมากที่สุด อาทิ ทั้งขมิ้นชัน ฟ้าทะลายโจร เพชรสังฆาต หญ้าปักกิ่ง เป็นต้น ทีนอกเหนือไปจากส่งโรงพยาบาลแล้ว มีการส่งให้พ่อค้าคนกลาง แปรรูปขายเองซึ่งทุกวันนี้กลุ่มสมุนไพรบ้านดงบัง หันมาแปรรูปเองมากขึ้นในจำนวนสมุนไพรเกษตรกรปลูกมีชนิดหนึ่งที่พบว่าเป็นสุดยอดสนุนไพร ที่สามารถรักโรคร้ายได้หลายอย่างคือ “ต้นครอบจักรวาล” 

       นายสมัย คุณสุข ในฐานะผู้ก่อนตั้ง ปัจจุบันประธานที่ปรึกษากลุ่มสมุนไพรบ้านดงบัง บอกว่า เป็นสุดยอดของสมุนไพรจริง ที่ใช้รักษาโรคความดันโลหิตสูง  เบาหวาน โรคไต   สะเก็ดเงิน และโรคอื่นอีกมากหมาย ตอนนี้มีการเปรรูปแล้ว และมีอีกชนิดหนึ่งที่ตลาดต่างประเทศโดยเฉพาะญี่ปุ่นรับซื้อไม่อั้นในราคา กก.ละ 350-400 บาทคือ “ดอกอัญชัน” (ฟังคลิป)

ภาพนี้จาก : https://health.kapook.com/view198068.html

       ต้นครอบจักรวาลเป็นพรรณไม้พุ่ม ลำต้นสูงราว 1.5 ฟุต ใบ เดี่ยวทรงกลม เส้นผ่าศูนย์กลางราว 6- 7 ซม.ใบจะมีขนสีขาวเล็ก ๆ ใบค่อนข้างหนา ส่วนดอกเป็นช่อสีเหลือง ขนาดราว2-3 ซม. ผล รูปทรงกลมตูมเป็นกลีบ ๆ คล้ายฟันที่ใช้สีข้าว

        ใช้ประโยชน์ได้ทั้งต้น ราก และเมล็ด มีสรรพคุณ คือทั้งต้นล้างให้สะอาด ตากจนแห้ง ต้มกับน้ำดื่ม ช่วยแก้ร้อน ชื้น ฟอกเลือด แก้ท้องร่วง หูอื้อ หูหนวก แผลบวมเป็นหนอง โรคเรื้อน ปัสสาวะขัด ปัสสาวะเจ็บ ปัสสาวะขุ่น คางทูม ขับลม บำรุงโลหิต ดับพิษร้อนในร่างกาย รักษาสะเก็ดเงิน ความดันโลหิจสูง ลดน้ำตาล และช้วยลดกรดยูริก เป้นต้น

       ใบ นำใบสดมาตำให้ละเอียด แล้วบ่มฝีให้แตกเร็ว ต้มกับน้ำ ใช้อมบ้วนปาก แก้ปวดฟันและแก้เหงือกอักเสบ ขณะที่รากที่ใช้ประโยชน์ทางสมุนไพรมากที่สุด คือต้นกับน้ำดื่มแก้ริดสีดวงทวาร บำรุงกำลัง คือ ผสมกับเหล้า แก้แผลอักเสบ แก้คอตีบ แก้หูชั้นกลางอักเสบเรื้อรัง แก้รากฟันเน่าเป็นหนอง แก้เป็นลม แก้ระดูขาวในสตรี ส่วนเมล็ด แก้บิดมูกเลือด คือใช้เมล็ดคั่วให้เกรียม จากนั้นบดเป็นผง รับประทานพร้อมน้ำผึ้ง แก้ฝีฝักบัว