โดย … นายสวีสอง

          แม้ช่วงนี้จะเป็นช่วงฤดูร้อน ดอกไม้เมืองหนาวอาจจะไม่ออกดอก แต่สำหรับ “กุหลาบพันปี” หากเราเข้าไปในป่าดึกดำบรรพ์ บนยอดเขาอินทนนท์ จ.เชียงใหม่ จะเห็น”กุหลาบพันปี” ออกดอกบานสะพรั่งทั้งปี ยิ่งไปช่วงฤดูหนาวดอกจะสมบูรณ์และสวยนงามมาก เพิ่มเสน่ห์ให้กับธรรมชาติให้ผู้คนหลงไหล

         “กุหลาบพันปี” เป็นไม้พุ่มขนาดกลางสูงราว 2-6  เมตร แต่บางคนเคบพบสูงเกือบ 10 แมตร มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า: Rhododendron moulmeinene Hook อยู่ในวงศ์ ERICACEAE 0tกระจายพันธุ์ในแถบทวีปเอเชีย, อเมริกาเหนือ, ยุโรป และออสเตรเลีย โดยเฉพาะในทวีปเอเชียจะพบตามภูเขาสูงตามแถบแนวเทือกเขาหิมาลัย ในประเทศอินเดีย และเป็นไม้ประจำชาติของเนปาลอีกด้วย รวมถึงยังพบที่จีนตอนใต้ เกาหลี และญี่ปุ่น

          เป็นต้นไม้ที่เติบโตอยู่บนที่สูง 1,600 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง  ละชอบอากาศหนาวเย็น อย่างในประเทศไทยจะพบมากที่สุดบนยอดดอยอินทนนท์ ซึ่งสูงที่สุดในประเทศไทยสูงถึง 2,565 เมตร จากระดับน้ำทะเล ทำให้”กุหลาบพันปี”ขึ้นงอกงามมาก นอกจากนั้ยังพบในเขตอุทยานแห่งชาติขุนแจ จ.เชียงราย เป็นต้นไม้ที่คุณสมบัติพิเศษคือดูดสารพิษอยู่ในระดับปานกลาง แต่ปัจจุบันมีคนเพาะมาจำหน่ายเพื่อนำไปประดับตามรีสอร์ท และมีความเชื่อว่าปลูกแล้วทำให้มีอายุยืนยาวด้วย

           ใบ เป็นใบเดี่ยวออกเวียนสลับเป็นกลุ่มใกล้ปลายกิ่งราว  4-8 ใบ รูปทรงรีจะออกหอก  กว้าง 2-4 ซม. ยาว 8-12 ซม. โคนใบสอบ ปลายใบแหลม  ขอบเรียบและงอลง ผืนใบค่อนหนา สีเขียวสด แต่ด้านล่างมีเกล็ดสีเทามีขนแน่น ตามใบจะมีเส้นแขนงใบราว 8-14 คู่

          ดอก  ออกเป็นช่อที่ปลายกิ่งมีคั้งแต่  2-12 ดอก เวลาบานกว้าง 3-5 ซม.มีทั้งชนิดสีขาวนวล บางสายพันธุ์สีแดงเลือดนก โคนดอกติดกันคล้ายรูประฆัง หากดูผิวเผินจะออกคล้ายดอกชบา ที่ปลายแยกเป็น 5-6 กลีบ ขอบกลีบย่น ตรงกลางมีเกสรเพศผู้ 10 อัน ยาวไม่เท่ากัน

           ผล รูปทรงกระบอก กว้าง 6-7 มม. ยาว 1-2 ซม. ผลแก่แตกเป็น 7-8 เสี่ยง ด้านมีเมล็ดขนาดเล็กจำนวนมาก

         ขยายพันธุ์ โดยปักชำกิ่ง และเพาะเมล็ด